“Marketing là làm gì vậy hả con? Là đi làm quảng cáo các kiểu đấy hả?”
Anh tin là câu nói mà các bạn sẽ gặp phải khi người thân hỏi về nghề nghiệp của các bạn làm Marketing. Thật ra thì marketing vô cùng rộng lớn, ví dụ như:
- Đối với các bạn sinh viên hoạt động CLB, tổ chức, Marketing là đi truyền thông, viết bài, chụp ảnh, cùng nhau thay avatar… cho các sự kiện.
- Đối với các công ty tiêu dùng, dịch vụ,.. Marketing là chi tiêu cho quảng cáo, social media hay TVC, trade marketing,… rồi quan hệ báo chí,…
- Đối với các chủ shop nhỏ lẻ, Marketing lại chỉ đơn giản là…làm thế nào để cái business của tôi SỐNG SÓT đượ, có thể là chi tiền chạy quảng cáo facebook, chạy ra leads (khách hàng quan tâm tới sản phẩm), hay đi comment seeding dạo,…
- Hay với những bạn làm thiết kế, đó lại là việc tạo ra những tác phẩm đẹp mắt, thu hút người khác,…
- Hoặc với nhiều bên thì Marketing cốt lõi phải là dữ liệu, là thống qua dữ liệu để biết báo chí, truyền thông đang nói gì về mình và sau đó định hình lại cách nói của họ 1 cách khéo léo, đến mức báo chí không biết là mình đang bị kiểm soát bởi các công ty agency trong việc định hướng thông điệp.
VD: các chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ – khách hàng điển hình cho các agency kiểu này – năm 2016 anh có vinh dự được hỗ trợ chiến dịch tranh cử của Hillary Clinton vs Donald Trump dưới dạng mô hình này nên mới biết đến nó). Mô hình này phổ biến ở nước ngoài, còn tại Việt Nam thì do nhiều yếu tố về bản chất của media nên chưa phát triển.
Mỗi người trong một nhánh nhỏ sẽ có những cách giải thích khác nhau về những công việc mà mình phải làm. Và đây là trường hợp “thầy bói xem voi” điển hình, khi mà mỗi người trong mảng (hầu hết) sẽ chỉ chuyên tâm về công việc mình làm và có định nghĩa riêng, trong khi định nghĩa lớn “Marketing là gì” là tổng thể “cả con voi trông như thế nào”.
Xem thêm: Phần chìm nào của Marketing mà sinh viên thường bỏ lỡ?
Còn theo Philip Kotler – cha đẻ ngành Marketing hiện đại, “Marketing là nghệ thuật tạo ra giá trị, truyền thông và phân phối những giá trị đó nhằm thỏa mãn vấn đề của khách hàng mục tiêu để đem lại lợi nhuận tối ưu cho doanh nghiệp.”
Thực ra định nghĩa như Philip Kotler thì lại quá rộng, nhưng định nghĩa như trên thì lại giống như phần nổi của cả 1 tảng băng – phần chìm thì lại quá nhiều. Do đó anh sẽ cố gắng bóc tách ra thành Marketing được định nghĩa như thế nào ở trong từng ngành cụ thể (VD: FMCG định nghĩa như thế nào? Bank định nghĩa thế nào? Retail định nghĩa ra sao,….) – cơ mà đây sẽ là một series dài khác – anh sẽ mời từng khách mời để họ chia sẻ để cách định nghĩa của mỗi ngành
Còn trước hết, chúng ta cần phải hiểu một mô hình khái quát hơn trong việc phân chia các môi trường làm việc Marketing theo một cách tổng quát nhất? Theo cách chia thông thường thì sẽ có hai môi trường, bao gồm:
CLIENT – Công ty cung cấp hàng hóa dịch vụ
Anh thường định nghĩa họ là những công ty cung cấp hàng hóa/dịch vụ, có thể là cho người tiêu dùng cuối (consumers) hoặc cho các công ty khác (ví dụ, Hòa Phát bán ghế cho các doanh nghiệp khác (customers) ). Mấu chốt ở đây là họ có nhu cầu mua dịch vụ Marketing từ các công ty khác, thường ít khi tự bỏ công ra để làm, có thể vì chi phí lớn, có thể vì chưa có kinh nghiệm.
Ví dụ: công ty Vinamilk bây giờ muốn có một chiến dịch ngày tết trên TV chẳng hạn, họ sẽ:
- Tung ra một quảng cáo TV xịn xò. Họ sẽ brief (đặt đề bài) về định hướng mong muốn (target audience là ai, mong muốn kết quả của chiến dịch là gì,….) cho một công ty khác làm toàn bộ công việc, từ lên kịch bản, quay dựng, thiết kế, làm nhạc,…. Chứ bộ phận Marketing nội bộ sẽ không trực tiếp làm những công việc đó.
- Thay đổi bao bì sữa cho “hợp tết”: tương tự, họ sẽ thuê công ty/ cá nhân nào đó thiết kế bao bì và đề xuất, chứ ít khi họ tự dùng nhân sự của mình. (thậm chí từng chữ cái trên bao bì tết đó cũng có thể là thuê công ty sáng tạo nghĩ ra và đề xuất)
AGENCY – Công ty cung cấp giải pháp Marketing
Hiểu một cách đơn giản và tóm gọn, agency là những công ty chuyên cung cấp dịch vụ cho các client. Dịch vụ ở đây ví dụ như tư vấn giải pháp cho vấn đề mà doanh nghiệp đang gặp phải hay cung cấp các chiến dịch marketing cho nhãn hàng/ thương hiệu, chạy quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội hoặc sản xuất video/TVC, vv…
Xem thêm: Marketing có dành cho người hướng nội?
Agency được sinh ra khi các Client (doanh nghiệp) cần outsource để tối ưu hoá hoạt động kinh doanh của mình. Vì vậy, các bạn hãy cứ nghĩ Agency như là một phòng ban bên ngoài của các công ty, sản xuất các dịch vụ khác nhau tuỳ theo nhu cầu của các doanh nghiệp.
Client hay Agency đều mang những đặc thù rất khác nhau. Chính vì thế, bạn cần phải hiểu và cân nhắc kỹ lưỡng đâu sẽ là hướng đi phù hợp cho bản thân. Tuy nhiên, nếu vẫn chưa biết đâu là con đường của mình, đừng ngại thử. Vì thực tế, có rất nhiều người sau khi làm bên Client rất lâu nhưng vẫn quyết định chuyển sang Agency và ngược lại. Bởi có thêm trải nghiệm, thêm góc nhìn là một trong những điểm thú vị nhất khi bạn làm trong ngành này phải không nào?
———————-
Bạn đang bước đầu tìm hiểu Marketing?
CareerPrep Team xin gửi đến bạn một số bài viết khác xoay quanh chủ đề này! Sắp tới chúng mình sẽ cho ra lò nhiều bài viết insightful hơn về Marketing. Stay tuned nhé, chúng mình sẽ không để các bạn phải đợi lâu đâu!
- Năm 2021, bắt đầu tự học Marketing từ đâu?
- 5 tips tự học Marketing (Phần 2)
- Job Box #1: Kĩ năng cần thiết trong Marketing – làm thế nào để rèn luyện?
Nếu các bạn vẫn đang loay hoay trên con đường tìm việc hay tìm kiếm định hướng cho bản thân mình, hãy thử tham khảo ở nội dung này của CareerPrep nhé!
